بیمه تامین اجتماعی
مفهوم و تاریخچه تامین اجتماعی
تاریخچه و ضرورت شکل گیری ( نظری – تاریخی)
متداول ترین تعریف از تامین اجتماعی، تعریفی است که توسط سازمان بین الملل کار (ILO) ارائه شده است .
براساس این تعریف تامین اجتماعی، حمایت هایی است که درجامعه در مقابل پریشانی اقتصادی و اجتماعی پدید آمده. به واسطه قطع یا کاهش درآمد بر اثر سالمندی، از کارافتادگی، فوت، بیکاری، بیماری، بارداری و همچنین جبران هزینه های درمانی و نگهداری، به اعضاء خود ارائه می دهد.
موضوع تامین اجتماعی مفهوم نو و جدیدی نیست و متعلق به عصر حاضر نیست و آدمیان از آغاز و بنا به طبیعت انسان و خلق و خوی اجتماعی خود ، نمی توانستند نسبت به رنج و محرومیت، بیماری و از کار افتادگی همنوعان خود بی تفاوت باشد، نخستین حمایت های اجتماعی را احتمالاً باید در نوع دولتی و کمک های انسان دوستانه به یکدیگر ریشه یابی و ارزیابی کرد، پدیده ای که تا امروز در جوامع بشری باقی است.
ریشه های پیدایش تامین اجتماعی به معنای خاص و مدرن و امروزی آن را می توان در انقلاب صنعتی و تحولات پس از آن ( از اواسط قرن ۱۸ میلادی به بعد ) جست و جو کرد. رشد جنبش ها و تشکل های کارگری، بروز بحران های کوچک و بزرگ صنعتی و بازرگانی، پیدایش و گسترش نظریه پردازان اجتماعی، رشد شهر نشینی و گسترش طبقه متوسط باعث شد تا ایجاد اشتغال و پیشبرد سطح زندگی کارگران و طبقه متوسط شهری، به صورت مقوله ای جدی برای افزایش تولیدات صنعتی و ایجاد امنیت اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.
صاحبان سرمایه و دولت ها احساس کردند اگر نیروی کار آنان تامین و به حال و آینده خود دلگرم و مطمئن نباشند، امکان افزایش تولید و پیروزی در بازار رقابت و تحصیل سود بیشتر برای آنان ممکن نخواهد بود، بدین ترتیب ایجاد نظام تامین اجتماعی ها از سویی به حفظ رفاه کارگران و جلوگیری از گسترش افکار ضد سرمایه داری و از سوی دیگر نهادینه شدن ارزش های طبقه متوسط و شکل گیری دولت رفاهی مربوط می شود. همچنین پس از جنگ جهانی دوم بر اساس ماده ۲۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر، تامین اجتماعی از جمله حقوق اساسی انسان ها شناخته شد بر این اساس، سازمان بین المللی کار، تامین اجتماعی را از دیدگاه معیار های عمومی بر اساس ۳ نیاز یا حادثه تعریف می کند.
الف: نیاز به خدمات درمانی
ب: از دست دادن یا کاهش بالقوه درآمد به دلایل بیماری، زایمان، حوادث ناشی از کار، بازنشستگی، از کارافتادگی، فوت نان آور خانوار یا بیکاری.
ج: مخارج مرتبط با نگهداری از فرزندان
در چارچوب این تعریف ، نظام تامین اجتماعی به عنوان مهم ترین اهرم برقراری عدالت اجتماعی تلقی می شود و شعار اصلی انجمن بین المللی کار (ISSA) تحقق عدالت اجتماعی بدون تامین اجتماعی میسر نخواهد بود”
اصطلاح تامین اجتماعی برای اولین بار، رسما در عنوان مقررات ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفت (۱۹۳۵) هرچند این قانون صرفاً جهت رویارویی با خطراتی مانند بازنشتگی، فوت، از کارافتادگی و بیکاری برنامه هایی را به مورد اجرا گذاشت.
در واقع می توان گفت آنچه که موجب شد مفهوم تامین اجتماعی در دنیای جدید مطرح شود به صورت قوانینی نه تنها ملی، بلکه بین المللی مدنظر قرار گیرد، نتیجه تحولات و رخدادهایی است که بشر در خلال زندگی جمعی خود شاهد آنها بوده است. به طور مشخص می توان گفت تامین اجتماعی ، جایگزین امنیتی شده است که در گذشته در بافت سنتی وجود داشت و با انقلاب صنعتی از بین رفت یا کمرنگ شد، چرا که با پیشرفت انقلاب صنعتی و بروز آثار آن و به طور مشخص مهاجرت مردم از روستاها به شهرها و همچنین تحول در رابطه بین کارگران و کارفرمایان (در اثر ورود ماشین به فرآیند تولید) تعداد زیادی از افراد جامعه، کارگر و مزد بگیر شده و خانواده گسترده تبدیل به خانواده کوچکتر شد و در واقع حالت سنتی امنیت اجتماعی از بین رفت، بنابراین تامین اجتماعی یک چاره اندیشی برای شرایط جدید است.
دیدگاهتان را بنویسید